اصول ساخت و اجرای بتن دستی در کارگاه های ساختمانی

استفاده از میکسر برای ساخت بتن معمولاً برای اجرای ستون ها انجام می شود. هر چند که توصیه من این است که بتن ریزی ستون ها مانند فونداسیون و سقف ها، به صورت آماده از کارخانه تهیه شود و داخل قالب ستون ها پمپ شود. مخصوصاً اگر دیوار برشی یا حائل نیز وجود داشته باشد از لحاض اقتصادی نیز به صرفه است . زیرا حجم بتن مورد نیاز زیاد است و بتن ریزی به صورت دستی زمان بر و کم کیفیت تر است. اما در شرایط حجم پایین بتن ریزی، وقتی اولویت اول مالک صرفه اقتصادی است ترجیح سازنده بر این است بتن مورد نیاز را در کارگاه ساختمانی تهیه نماید. مخصوصاً اینکه دنگ و فنگ آماده سازی لوله و اتصالات دستگاه پمپاژ و سد معبر آن هم کم نیست. در صورتی که بتن در کارگاه تهیه و ریخته شود حتماً موارد زیر رعایت گردد:

?استفاده از دستگاه میکسر:

یک دستگاه میکسر دستی معمولاً ظرفیت اسمی 300 لیتر را دارد و در هر مرحله عملاًمیتوان حجم 250 لیتر بتن را تولید نمود. طراحی درصد اختلاط مناسب شرایط کارگاه به صورت تجربی در هر بار استفاده از میکسر معمولاًحداقل نیم کیسه سیمان باید مصرف گردد و آب نیز به میزان مناسب ریخته شود. بهتر است قبل از اضافه کردن شن و ماسه و سیمان آب داخل میکسر ریخته شود. اما برای بدست آمدن نتیجه مطلوب باید طرح اختلاطراحی شود و متناسب با فهم کارگران و وسایل اندازه گیری موجود ساده سازی شود. برای کارگر اضافه کردن مثلاً 40 کیلوگرم شن داخل میکسر ملموس نیست ولی 10 تا بیل ملموس است. یا اضافه کردن 30 لیتر آب؛ اگر با سطل آب داخل میکسر ریخته می شود می توانید حجم تقریبی در هر بار پر نمودن را محاسبه کنید و مثلاً اگر در هر بارسطل 10 لیتر می گیرد پس باید 3 تا سطل آب داخل میکسر ریخته شود.

?استفاده از ستون ریز:

ستون ریز یک دستگاه ارابه مانند از دارای یک مخزن متحرک و یک کابل کشنده و یک نقاله حمل برای رساندن مخزن به بالای ستن. بتن داخل مخزن قیفی شکل آن ریخته می شود و با استفاده از یک قرقره و نیروی برق قرقره شروع به جمع شدن می کند و مخزن روی نقاله حرکت می کند و بالا می رود. و در انتهای دهانه قیف به سمت داخل ستون می چرخد و بتن داخل ستون می ریزد.

?دستگاه ویبره:

دستگاه ویبره چه در بتن ریزی پمپی و چه در این نوع بتن ریزی مورد استفاده قرار میگرد. بعد از هر مرحله بتن ریزی باید ویبره کردن انجام شود. کار ویبره این است که بتن ریخته شده را می لرزاند تا به طور کامل در همه جای قالب و در لابه لای میلگرد ها جای بگیرد. ویبره باید اصولی باشد. علمک ویبره باید به طور عمودی وارد بتن شود و بعد از 4 تا 3 ثانیه لرزاندن خارج شود و نقطه دیگری ویبره انجام شود. از ویبره نباید برای حرکت دادن بتن به جلو استفاده کرد. این کار در بتن ریزی سقف ها در زمانی که روانی بتن کم است و تراکم میلگرد زیاد است خیلی رواج دارد. استفاده از ویبره به این شکل یا ویبره کردن زیاد باعث جدا شدن خمیر سیمان از سنگدانه بتن می شود وتاثیر منفی در مقاومت و عملکرد بتن دارد.

?آزمایش بتن ستون:

اهمیت بتن ستون ها و دیوار ها کمتر از سقف ها نیست. متاسفانه این طور جا افتاده است که بازرسین ساختمانی از جمله ناظران ساختمان در مرحله اجرای سقف از ساختمان بازدید می کنند و همه جزییات را چک می کنند ؛ بتن ریزی باید در شرایط ایده آل باشد، تست بتن حتماً انجام شود . اما در مرحله اجرای ستون ها حتی یکبار هم از پروژه بازدید نمی کنند. شاید این به خاطر نقص در ساز وکار شهرداری نیز باشد. گزارش مرحله ای که ناظر باید در سامانه شهرداری ثبت نماید گزارش اجرای سقف است. به همین دلیل این تصور اشتباه ایجاد شده است.

اگر کار نظارت ساختمانی را برعهده دارید حتماً مثل سقف ها به اجرای درست و عمل آوری ستون ها نیز دقت کنید. حداقل برای سقف های اول و دوم از اجرای
های نیز بازدید به عمل آورید و مطمئن شوید که مواردی که در این مقاله اشاره کردم رعایت بشود.